Variables – Хувьсагчууд #
Variables are containers for storing data values.
Хувьсагчид нь өгөгдлийн утгуудыг хадгалах сав юм.
Creating Variables – Хувьсагчууд үүсгэх #
Python has no command for declaring a variable.
Python-д хувьсагчийг зарлах команд байхгүй.
A variable is created the moment you first assign a value to it.
Хувьсагчийг та анх удаа утга оноох үед үүсдэг.
Example – Жишээ #
x = 5
y = "John"
print(x)
print(y)
Variables do not need to be declared with any particular type, and can even change type after they have been set.
Python-д хувьсагчдыг тодорхой төрлөөр зарлах шаардлагагүй бөгөөд зарлагдсаны дараа төрлөө өөрчилж болно.
Example – Жишээ #
x = 4 # x нь int төрөлтэй
x = "Sally" # x одоо str төрөлтэй болсон
print(x)
Casting #
If you want to specify the data type of a variable, this can be done with casting.
Хэрэв та хувьсагчийн өгөгдлийн төрлийг тодорхойлохыг хүсвэл casting-г ашиглаж болно.
Example – Жишээ #
x = str(3) # x '3' болно
y = int(3) # y 3 болно
z = float(3) # z z 3.0 болно
Get the Type – Төрөл харах #
You can get the data type of a variable with the type() function.
Хувьсагчийн өгөгдлийн төрлийг type() функцээр тодорхойлж болно.
Example – Жишээ #
x = 5
y = "John"
print(type(x))
print(type(y))
You will learn more about data types and casting later in this tutorial.
Та өгөгдлийн төрөл ба casting талаар илүү дэлгэрэнгүйг энэ хичээлийн дараагийн хэсэгт суралцах болно.
Single or Double Quotes? – Нэг үү эсвэл хоёр хашилтаар уу? #
String variables can be declared either by using single or double quotes:
String хувьсагчдыг нэг буюу давхар хашилтаар зарлаж болно:
Example – Жишээ #
x = "John"
# is the same as
x = 'John'
Case-Sensitive – Том жижгээр бичхээс хамаарна #
Variable names are case-sensitive.
Хувьсагч нэрлэхэд том жижиг үсэг ялгаатай.
Example – Жишээ #
a = 4
A = "Sally"
# A нь a-аас өөр гэсэн үг
Variable Names – Хувьсагч Нэрлэх #
A variable can have a short name (like x and y) or a more descriptive name (age, carname, total_volume). Rules for Python variables:
Хувьсагчид нь богино нэртэй (жишээ нь x, y) эсвэл илүү тодорхой нэртэй байж болно (нас, машиннэр, нийт_эзлэхүүн). Python хувьсагчид дараах дүрмүүдийг дагана:
- A variable name must start with a letter or the underscore character
- Хувьсагчийн нэр нь үсэг эсвэл доогуур зураасаар эхлэх ёстой
- A variable name cannot start with a number
- Хувьсагчийн нэр нь тоогоор эхлэх ёсгүй
- A variable name can only contain alpha-numeric characters and underscores (A-z, 0-9, and _ )
- Хувьсагчийн нэр нь үсэг, тоо болон доогуур зураас агуулж болно (A-z, 0-9, _)
- Variable names are case-sensitive (age, Age and AGE are three different variables)
- Хувьсагчийн нэр нь том жижиг үсгийн ялгаатай (age, Age, AGE нь гурван өөр хувьсагч)
- A variable name cannot be any of the Python keywords.
- Хувьсагчийн нэр нь Python-ийн түлхүүр үг байж болохгүй
Example – Жишээ #
Legal variable names:
Албан ёсны хувьсагчийн нэрс:
myvar = "John"
my_var = "John"
_my_var = "John"
myVar = "John"
MYVAR = "John"
myvar2 = "John"
Example – Жишээ #
Illegal variable names:
Албан бус хувьсагчийн нэрс:
2myvar = "John"
my-var = "John"
my var = "John"
Remember that variable names are case-sensitive
Хувьсагчийн нэр нь том жижиг үсэг ялгаатай гэдгийг санаарай
Multi Words Variable Names – Олон Үгнээс бүрдэх Хувьсагч Нэрлэх #
Variable names with more than one word can be difficult to read.
Олон үгтэй хувьсагчийн нэрүүдийг уншихад хэцүү байж болно.
There are several techniques you can use to make them more readable:
Тэдгээрийг илүү уншигдахуйц болгохын тулд дараах аргуудыг ашиглаж болно:
Camel Case – Тэмээ шиг харуулах #
Each word, except the first, starts with a capital letter:
Эхний үгийг оруулахгүйгээр, үг тус бүрийг эхний үсгийг томоор бичих:
myVariableName = "John"
Pascal Case – Паскалаар харах #
Each word starts with a capital letter:
Үг тус бүр том үсгээр эхлэх:
MyVariableName = "John"
Snake Case – Могой шиг харуулах #
Each word is separated by an underscore character:
Үг тус бүрийг тусгаарласан доогуур шугмаар тэмлэглэх:
my_variable_name = "John"
Assign Multiple Values – Олон хувьсагч зарлах #
Many Values to Multiple Variables – Олон утгаас олон хувьсагчид #
Python allows you to assign values to multiple variables in one line:
Python-д нэг мөрөнд олон хувьсагчид утгуудыг оноох боломжтой:
Example – Жишээ #
x, y, z = "Orange", "Banana", "Cherry"
print(x)
print(y)
print(z)
Note: Make sure the number of variables matches the number of values, or else you will get an error.
Тэмдэглэл: Хувьсагчидын тоо нь үүсгэх хувьсагчийн утгатай тоогоороо таарч байх ёстой, эс тэгвээс алдаа хүлээн авна.
One Value to Multiple Variables – Нэг утга олон хувьсагчуудад өгөх #
And you can assign the same value to multiple variables in one line:
Бас нэг мөрөнд ижил утгыг олон хувьсагчуудад өгөх боломжтой:
Example – Жишээ #
x = y = z = "Orange"
print(x)
print(y)
print(z)
Unpack a Collection – Цуглуулгыг Задлах #
If you have a collection of values in a list, tuple etc. Python allows you to extract the values into variables. This is called unpacking.
Хэрэв жагсаалт, баярын жагсаал гэх мэт цуглуулгат утгуудтай бол, Python-д утгуудыг хувьсагчдад задалж өгч болно. Үүнийг unpacking гэдэг.
Example – Жишээ #
Unpack a list:
Жагсаалт задлах:
fruits = ["apple", "banana", "cherry"]
x, y, z = fruits
print(x)
print(y)
print(z)
Output Variables – Хувьсагчын үр дүнг гаргах #
The Python print() function is often used to output variables.
Python-ийн print() функц нь ихэвчлэн хувьсагчдыг гаргахдаа ашиглагддаг.
Example – Жишээ #
x = "Python is awesome"
print(x)
In the print() function, you output multiple variables, separated by a comma:
print() функц дотор олон хувьсагчдыг таслалаар тусгаарлан гаргаж болно:
Example – Жишээ #
x = "Python"
y = "is"
z = "awesome"
print(x, y, z)
You can also use the + operator to output multiple variables:
Мөн + операторыг ашиглан олон хувьсагчдыг гаргаж болно:
Example – Жишээ #
x = "Python "
y = "is "
z = "awesome"
print(x + y + z)
Notice the space character after "Python " and "is ", without them the result would be “Pythonisawesome”.
“Python ” болон “is ” үгсийн дараах зайг анхаараарай, үгүй бол үр дүн нь “Pythonisawesome” болно.
For numbers, the + character works as a mathematical operator:
Тоонуудын хувьд + тэмдэг нь математик оператор шиг ажилладаг:
Example – Жишээ #
x = 5
y = 10
print(x + y)
In the print() function, when you try to combine a string and a number with the + operator, Python will give you an error:
print() функц дотор, + оператороор мөр болон тоог нийлүүлэх гэж оролдох үед Python алдаа заана:
Example – Жишээ #
x = 5
y = "John"
print(x + y)
The best way to output multiple variables in the print() function is to separate them with commas, which even support different data types:
print() функц дотор олон хувьсагчдыг гаргах хамгийн сайн арга бол тэдгээрийг таслалаар тусгаарлах бөгөөд энэ нь өөр өөр өгөгдлийн төрлүүдийг ч дэмждэг:
Example – Жишээ #
x = 5
y = "John"
print(x, y)
Global Variables – Глобал хувьсагчид #
Variables that are created outside of a function (as in all of the examples above) are known as global variables.
Функцийн гадна үүсгэсэн хувьсагчид (дээрх бүх жишээнүүдэд байгаа шиг) глобал хувьсагч гэж нэрлэгддэг.
Global variables can be used by everyone, both inside of functions and outside.
Глобал хувьсагчдыг функцийн дотор болон гадна талд ашиглаж болно.
Example – Жишээ #
Create a variable outside of a function, and use it inside the function
Функцийн гадна хувьсагч үүсгэж, функцийн дотор ашиглах
x = "awesome"
def myfunc():
print("Python is " + x)
myfunc()
If you create a variable with the same name inside a function, this variable will be local, and can only be used inside the function. The global variable with the same name will remain as it was, global and with the original value.
Хэрэв функцийн дотор ижил нэртэй хувьсагч үүсгэвэл энэ локал хувьсагч болох бөгөөд зөвхөн функцийн дотор ашиглагдана. Ижил нэртэй глобал хувьсагч нь глобал хэвээр байх ба эх утгыг агуулсан хэвээр байна.
Example – Жишээ #
Create a variable inside a function, with the same name as the global variable
Функцийн дотор глобал хувьсагчтай ижил нэртэй хувьсагч үүсгэх
x = "awesome"
def myfunc():
x = "fantastic"
print("Python is " + x)
myfunc()
print("Python is " + x)
The global Keyword – global Түлхүүр үг #
Normally, when you create a variable inside a function, that variable is local, and can only be used inside that function.
Ер нь функцийн дотор хувьсагч үүсгэх үед тэр хувьсагч локал бөгөөд зөвхөн тэр функцийн дотор ашиглагдана.
To create a global variable inside a function, you can use the global keyword.
Функцийн дотор глобал хувьсагч үүсгэхийн тулд global түлхүүр үгийг ашиглаж болно.
Example – Жишээ #
If you use the global keyword, the variable belongs to the global scope:
Хэрэв та global түлхүүр үгийг ашиглавал хувьсагч глобалд хамаарагдах болно:
def myfunc():
global x
x = "fantastic"
myfunc()
print("Python is " + x)
Also, use the global keyword if you want to change a global variable inside a function.
Мөн функцийн дотор глобал хувьсагчийг өөрчлөхийг хүсвэл global түлхүүр үгийг ашиглана.
Example – Жишээ #
To change the value of a global variable inside a function, refer to the variable by using the global keyword:
Функцийн дотор глобал хувьсагчийн утгыг өөрчлөхийн тулд global түлхүүр үгийг ашиглан хувьсагчийг заана:
x = "awesome"
def myfunc():
global x
x = "fantastic"
myfunc()
print("Python is " + x)
